Relatieverslaving en wrok

Woede is gezond, het is een teken dat je grenzen worden overschreden en het is helend om hier uiting aan te geven. Je doet dit op constructieve wijze: in plaats van je woede op je partner uit te leven, geef je duidelijk aan wat bepaald gedrag met je doet en daarmee waar jouw grens ligt. Dankzij jouw feedback respecteert je partner die grens voortaan en doet hij dat niet, dan beëindig je de relatie. Clean en simple, in jouw hart geen wrok.

Tot zover de theorie, want in de praktijk gaat het vaak anders.

Als je in een relatie te lang te veel hebt gegeven en te weinig hebt ontvangen, dan leidt dat tot woede. Je grenzen zijn systematisch overschreden, maar omdat je bang was de ander te verliezen, heb je je onvrede niet uitgesproken. Je hebt je woede voor jezelf gehouden en binnenin je is het gaan broeien.

Koste wat kost wil je je boosheid verborgen houden en hoe goed dat lukt kan variëren. De een is er wat beter in dan de ander om de uiterlijke kalmte te bewaren. Misschien komt het bij jou regelmatig tot een uitbarsting, misschien ook zijn er geen heftige ruzies, maar loop je permanent chagrijnig rond. Hoe je er ook mee omgaat, woede die je niet op een constructieve manier uit, zal stollen tot wrok.

Als je niet zelf het heft in handen neemt en je woede omzet in constructieve actie, wordt de emotie destructief. Je gaat je het slachtoffer voelen van je partner en bent in je hoofd non-stop bezig met hoe je wraak kunt nemen. De gedachten aan wat hij je heeft aangedaan kunnen obsessieve vormen aannemen: steeds weer draai je de film af van wat jou zo veel pijn heeft gedaan.

Het voelt op een vreemde manier bijna fijn om te blijven malen over hoe slecht je bent behandeld en hoezeer je tekort bent gedaan. Dat komt doordat het malen een strategie is om je diepere gevoelens van pijn op afstand te houden. Echt onder ogen zien wat er aan de hand is, doe je er niet mee.

Het is mogelijk dat je slachtoffer bent geworden van het gedrag van je partner. Dat jou fysiek, emotioneel, of materieel schade is berokkend. Het is dan belangrijk te erkennen dat je slachtoffer bent geworden en tegelijkertijd niet in de slachtofferrol te vervallen. Enerzijds draagt je partner de verantwoordelijkheid voor zijn gedrag naar jou toe. Anderzijds heb je zelf ook een aandeel in de situatie waarin je je bevindt: doordat je je grenzen niet goed bewaakt, kunnen anderen die overschrijden. En vaak doen ze dat niet een bewust.

Ook je partner zet bij het vervullen van zijn behoeften en verlangens bepaalde strategieën in en het kan voorkomen dat hij jou daarmee kwetst. Het komt zeker voor dat mensen elkaar bewust en opzettelijk pijn doen, maar vaak heeft het gedrag van je partner veel minder met jou te maken dan je denkt.

Vaak is het lastig de woede en rouw om wat is gebeurd echt te voelen. Liever ga je snel door naar vergeving. Vergeving voelt fijn en licht en liefdevol, het voelt als het goede, als wat bij je past. Wie vergeeft is wijs en vol compassie en kan vaak rekenen op de goedkeuring van anderen. Maar vergeef je te snel dan stap je over je pijn heen. Je kijkt weg van de werkelijkheid en vergeving verwordt hiermee tot strategie om jezelf alsnog niet onder ogen te hoeven komen.

De beschadigingen je in je leven hebt opgelopen zorgen bij jou voor bepaald gedrag. En dit gedrag heeft consequenties. Welk gedrag van jou zorgt ervoor dat anderen jou pijn doen? Wat doet het met jou dit nu te erkennen? Echte vergeving vraagt om echt voelen. Het voelen van je eigen aandeel en dat van de ander.

Als je misbruikt, mishandeld of vernederd bent, zorgt het voelen van je woede ervoor dat je je grenzen ervaart. Je komt in contact met je eigen kracht en kan die voortaan inzetten om jezelf te beschermen. Je hebt geen behoefte meer aan vergelding, want je kijkt naar jezelf voor heling.

Vergeving wordt dan de doorvoelde aanvaarding van wat is gebeurd. Je maak je los van de persoon die je pijn heeft gedaan en van de strategie in jou die dat mogelijk maakte.