Je weet dat je relatie niet goed is voor je

Je weet dat het beter voor je is om je relatie verbreken en toch doe je dat steeds niet. Je wil de stap naar vrijheid wel zetten, maar iets houdt je tegen. Als je heel eerlijk bent, wil je het je partner gewoon niet aandoen. Je denkt dat hij dat niet zou overleven, dan hij er nooit meer bovenop zal komen.

Ergens in jou heeft zich de overtuiging genesteld dat je niet gelukkig mag zijn als je partner dat niet ook is. Je zou verteerd worden door schuldgevoel. En dus blijf je en offer je jezelf op.

Als je er goed over nadenkt, snap je trouwens prima dat jij niet verantwoordelijk bent voor het levensgeluk van je partner; dat ligt niet binnen je macht en zoiets wordt ook niet van je verwacht. Dus hoe kan het dan dat je toch handelt alsof dat zo is?

Het antwoord ligt in een onmogelijke belofte die je vaak al heel lang geleden hebt gedaan. Als kind heb je gezworen om de pijn van iemand ander te verzachten, meestal die van je vader of moeder. Je hebt geprobeerd je zo te gedragen dat die pijn niet al te veel gevoeld werd. Maar deze belofte heb je niet na kunnen komen.

Als je ouders geen zorg dragen voor hun eigen Innerlijke Kind, zich niet ontfermen over hun pijn, dan probeer je dat als kind uit liefde en loyaliteit voor ze op te vangen. Je wilt ervoor zorgen dat je ouders gelukkig zijn.

Maar je hebt niet de magische kracht om de pijn van een ander weg te nemen en zo doe je een belofte die je niet waar kunt maken. Wat je vervolgens voelt is het verpletterende schuldgevoel dat je iemand van wie je zielsveel houdt in de steek hebt gelaten.

Als (een van) je ouders de pijn van hun Innerlijke Kind onbewust uitleven op het gezin, dan wordt dat vaak uit onmacht getolereerd binnen het gezinssysteem. Er is niemand die de ouder tot de orde roept en confronteert met het feit dat hij of zij het gezin schaadt met dit gedrag. In plaats daarvan doet iedereen alsof er niets aan de hand is.

Jij als kind moet ook meedoen hieraan. Je moet zwijgen, je moet de emotionele uitbarstingen, of juist de emotionele kilte, van je ouder niet alleen verduren, maar ook toedekken. Dit doe je door te proberen de pijn van je ouder te verzachten of in ieder geval niet te vergroten.

En hiervoor doe je een belofte die ongeveer zo klinkt:

• Ik ben altijd lief
• Ik maak je niet boos
• Ik doe niemand pijn
• Ik ga je redden
• Ik ga nooit bij je weg

Natuurlijk lukt dit je niet… en dus voel je je schuldig.

Als je iemand bewust hebt gekwetst, als je iemand vanwege een gebrek aan moed hebt verraden, in de steek hebt gelaten, niet hebt ondersteund, dan ben je schuldig.

Schuldig zijn is heel naar, maar je kunt er wel iets aan doen. Bij een echte schuld hoort ook echte spijt en je kunt je fout vaak geheel of gedeeltelijk herstellen, je kunt compensatie bieden voor de gevolgen, je kunt ook om vergeving vragen.

Dit betekent niet dat alles weer helemaal wordt zoals daarvoor, maar wel dat de energie in balans komt. Zelfs als de ander je niet vergeeft of je niet meer kan vergeven.

Schuldgevoelens zijn heel anders. Die raak je niet kwijt door spijt te hebben of door iets goed te maken. Sterker nog: hoe meer je je verontschuldigt hoe meer je verstrikt raakt in je schuldgevoel.

Dit komt doordat deze schuldgevoelens gaan over dingen die helemaal jouw schuld niet zijn. Je kunt daardoor niets doen of zeggen wat deze schuld opheft. Dat ligt niet binnen je macht, maar dat ervaar je niet zo omdat je kijkt met de ogen van een kind. Het is je Innerlijke Kind dat hier aan het roer staat en dus geldt nog steeds die belofte: ik ben altijd lief, ik maak je niet boos, ik doe niemand pijn…

Vanuit deze belofte ben je nog steeds gespitst op de behoeften van anderen en dan vooral die waar ze zelf geen zorg voor dragen. Deze behoeften hangen als het ware in de lucht en jij plukt ze eruit om ze vervolgens met je mee te dragen. Zwaarder en zwaarder wordt je last en nergens de mogelijkheid die neer te leggen.

Want als er ergens een disbalans is, als ergens iemand niet voor zijn Innerlijke Kind zorgt, zie jij het als jouw taak dat te doen. Je hebt het immers beloofd! Je spaart de gevoelens van de ander, je reddert, je pleased, alles om je denkbeeldige schuld in te lossen.

Tegelijkertijd ben je uit contact met jezelf, want wat er op dieper niveau speelt, is een diepe schaamte over het feit dat ook jij behoeften en verlangens hebt. Dit voelt zo schaamtevol omdat het werkelijk erkennen van je eigen behoeften en verlangens zou betekenen dat je je belofte naar de ander toe moet verbreken.

Soms doe je iets wat een ander pijn oplevert. Als je kiest voor jezelf betekent dat soms dat je niet kunt kiezen voor een ander. Soms doe je dat misschien op een niet erg handige manier. Dit hoort bij het leven.

In plaats van dit te erkennen voor wat het is en de pijn die jij er op jouw beurt over voelt te aanvaarden, roept het in jou schaamt op. De fout zal nooit meer te herstellen zijn door jou. Je hebt geen fout gemaakt, je bent fout, zo voelt het voor jou. Dit wil je kost wat kost vermijden en dus verraad je jezelf keer op keer in een poging de ander te redden.

Zo leef je nog steeds naar de belofte die je als kind hebt gedaan. Niemand heeft je ooit verteld dat je inmiddels volwassen bent en dat je deze gevoelens van schaamte kunt dragen. Als kind was dit onmogelijk en heb je je moeten aanpassen, maar nu is dat een heel ander verhaal. Je hoeft er voor je overleving niet meer op gericht te zijn het goede te herhalen en het pijnlijke te vermijden. Sterker nog: dit zal je op de lange termijn juist schaden.

Als je ook nu nog als volwassene je pijn en schaamte uit de weg gaat en jezelf dus verlaat, raak je uiteindelijk ook verwijderd van je gevoelens van waardigheid. Juist door het aangaan van het leven, groei je. Kies je uit schuldgevoel op korte termijn de makkelijke weg, dan voel je je uiteindelijk machteloos en uitgebuit.

Eerder schreef ik al over de regels voor je Innerlijke Kind, wat je nu kan helpen zijn de regels die gelden voor jou als volwassene.

Je hebt als volwassene het recht om:

• Nee te zeggen tegen dingen die jou niet bevallen.
• Ja te zeggen tegen dingen die voor jou zinvol en waardevol zijn.
• Te handelen vanuit jouw diepste waarheid, of anderen dat nou leuk vinden of niet.
• Op te komen voor wat belangrijk is voor jou, of anderen dat nou leuk vinden of niet.
• Zorgvuldig en nauwkeurig na te denken.
• De consequenties van al je beslissingen te dragen.
• De verantwoordelijkheid te nemen voor jezelf en je leven en de dingen te doen die je voeden en beschermen.

(Vrij naar Het Innerlijke Kind – Schuldgevoel loslaten van Susanne Hühn)

Het is je niet alleen je recht, maar ook je plicht voor jezelf op te komen en de beslissingen te nemen die jou op de lange termijn dienen. Als je dit doet, neem je je beslissingen zorgvuldig en ben je bereid de gevolgen ervan te dragen.

Je handelt niet uit angst of om pijn te vermijden, maar in dienst van het leven. Je bent in staat om een innerlijk ‘ik weet het niet’ te verdragen terwijl je de ontbrekende informatie opspoort.

Zo bewandel je jouw eigen pad. Zorgt nalatigheid aan jouw kant voor pijn bij een ander, dan doe je wat je moet doen om dit recht te trekken en vergeef je jezelf. Ook zie je waar je verantwoordelijkheid hierin eindigt en vanaf daar laat je het weer bij die ander – met mededogen en zonder schuldgevoel.