Je rechten als volwassene

Als je ouders niet goed zorgden voor hun eigen Innerlijke Kind, zich niet ontfermden over hun pijn, dan heb je als kind, uit liefde en loyaliteit, waarschijnlijk geprobeerd dit voor ze op te vangen. Je wilde ervoor zorgen dat je ouders gelukkig waren en hebt ze innerlijk de belofte gedaan om hun pijn te verzachten.

Je bent misschien heel lief gaan doen om je ouders te ontzien of je was juist heel stout, zodat je ouders boos werden op jóu en niet op elkaar. Je kunt de steun en toeverlaat zijn geweest van je vader of de beste vriendin van je moeder… Er zijn vele wegen te bewandelen om als kind praktisch en emotioneel voor je ouders te zorgen.

Er is alleen één grote ‘maar’: je hebt niet de magische kracht om de pijn van een ander weg te nemen.

Je hebt een belofte gedaan die je niet na kunt komen. Wat je vervolgens voelt, is het verpletterende schuldgevoel dat je iemand van wie je zielsveel houdt, in de steek hebt gelaten.

Vanuit de onmogelijke belofte die je als kind hebt gedaan, ben je als volwassene nog steeds gespitst op de behoeften van anderen, vooral die waar ze zelf geen zorg voor dragen. Die behoeften hangen als het ware in de lucht en jij plukt ze eruit om ze vervolgens met je mee te dragen. Zwaarder en zwaarder wordt je last en je hebt nergens de mogelijkheid die neer te leggen.

Op een dieper niveau voel je schaamte over het feit dat ook jij behoeften en verlangens hebt. Het erkennen hiervan zou betekenen dat je je belofte naar de ander toe moet verbreken. Dat ‘mag’ niet en dus ga je, net als vroeger, je pijn en schaamte uit de weg door voor de ander te zorgen.

Zo ga je het leven niet aan, maar kies je uit schuldgevoel voor de weg die op de korte termijn de gemakkelijkste is. Uiteindelijk raak je hierdoor ver verwijderd van je gevoelens van waardigheid. Je voelt je machteloos en uitgebuit.

Het is niet alleen je recht, maar ook je plicht om voor jezelf op te komen en die dingen te doen die jou op de lange termijn dienen. Je handelt dan niet langer uit angst of om pijn te vermijden, maar in dienst van het leven. Hierbij weeg je je beslissingen zorgvuldig af en ben je bereid de gevolgen ervan te dragen. Je ziet dit weerspiegeld in de vijf rechten die Susanne Hühn noemt in haar boek ‘De Innerlijke Volwassene – Groeien in zelfbewustzijn, zelfbeschikking en kracht’.

1.    ‘Nee’ te zeggen tegen dingen die jou niet bevallen
Je mag ‘Nee’ zeggen als je iets niet wilt, ook als je hiermee iemand zou kunnen kwetsen of irriteren. Het vergt daarbij moed om voor jezelf op te komen en de gevolgen hiervan te dragen. Als je dit als kind niet veilig hebt kunnen oefenen – uit angst de liefde en bescherming van je ouders erdoor te verliezen – dan voelt anderen te vriend te houden voor jou ook nu nog als een kwestie van leven of dood. Maar met het steeds maar anderen pleasen sta je uiteindelijk zelf in de kou. 

2.    ‘Ja’ te zeggen tegen dingen die voor jou zinvol en waardevol zijn
Je mag ‘Ja’ zeggen, ook als anderen het graag anders zien, het ze in de problemen brengt, of als het zorgt voor een conflict in jou. Het gaat om de kat die je graag wil (maar je partner niet), die nieuwe carrière (met financiële onzekerheid) of het dagje voor jezelf (terwijl je vriendin met jou wil afspreken). Je ‘Ja’ naar jezelf kan gesmoord worden in de angst voor de gevolgen: ruzie, onzekerheid, schuldgevoelens. Sta je het jezelf toe om desondanks ‘Ja’ te zeggen tegen jezelf?

3.    Te handelen vanuit jouw diepste waarheid, of anderen dat nou leuk vinden of niet!
Het volgen van je waarheid kan betekenen dat je knopen moet doorhakken, dingen moet doen die je eng vindt of mensen teleur moet stellen. En dat kan ervoor zorgen dat je toch maar kiest voor de gemakkelijke weg. Jouw waarheid schuif je opzij en je leeft de waarheid van iemand anders. Misschien die van je ouders, misschien die van je partner, misschien die van de maatschappij waarin je leeft. De pijn van het niet geliefd zijn ga je uit de weg en in ruil hiervoor leef je je leven als de flauwe afspiegeling van wie je zou kunnen zijn.

4.    De gevolgen van al je beslissingen te dragen
Als je iets graag wilt, dan mag je het doen en daarbij alle gevolgen dragen. Geen enkel besluit heeft alleen maar positieve consequenties en soms maak je fouten of doe je iemand pijn. Dat hoort bij het leven en het hoort bij volwassen zijn dat je ook hiervoor de volledige verantwoordelijkheid aanvaardt. Het betekent dat je soms moeilijke gevoelens zult ervaren bij een mooi besluit, er soms oprecht excuses van je gevraagd worden en dat je soms spijt zult hebben van de keuze die je hebt gemaakt. En ook al kan dit gebeuren, toch kies je voor jezelf. 

5.      De verantwoordelijkheid te nemen voor jezelf en je leven en te doen wat je voedt en beschermt
Als je fysiek, emotioneel en mentaal genoeg aan jezelf geeft, dan sta je stabiel. En als dit nodig is, kun je er dan ook voor anderen zijn. Dit is iets heel anders dan egoïsme, waarbij je jezelf ook voedt, maar niet om dóór te geven. Bij egoïsme houd je alles voor jezelf, uit angst dat er niet genoeg zal zijn. En handel je vanuit een codependency-patroon, dan geef je bijna alles weg, omdat je bang bent anders niet geliefd te zijn. Onderhuids echter eis je terug wat je zo onbaatzuchtig lijkt te hebben geschonken.

Hoe zit dat bij jou? In hoeverre maak jij gebruik van de rechten die je hebt als volwassene? Doe je dit al optimaal? Zo ja, wat levert dit je op? En zo nee, wat maakt dan dat je die rechten (nog) niet inzet voor jezelf en het leven dat je zou kunnen leiden?