“Is dat dan te veel gevraagd?”

Een relatie kan soms verwarrend zijn: aan de ene kant is het de bedoeling dat je je grenzen aangeeft en duidelijk maakt wat je verlangt van je partner. Aan de andere kant is het niet de bedoeling dat je aan je partner hangt en op elk moment van de dag liefde, erkenning en waardering opeist. Waar ligt dan de scheidslijn tussen die twee?

Waar die precies ligt is gedeeltelijk een persoonlijke kwestie, het zal verschillen van stel tot stel en van persoon tot persoon. Daarnaast zijn er ook twee vuistregels die je toe kunt passen als het onduidelijk is wat je nou wel kunt verlangen van je partner en wat niet:

1) Jij zorgt voor jouw innerlijke kind, je partner voor het zijne

2) Hulp vragen bij het vervullen van je volwassen behoeften en verlangens mag, je partner mag hierop ook nee zeggen

Een belangrijke regel is dat je partner niet verantwoordelijk is voor jouw innerlijke kind en jij niet voor dat van hem of haar. Dat klinkt heel eenvoudig, maar dat is het in de praktijk lang niet altijd. Juist als je innerlijke kind zich boos, gekwetst, verdrietig of afgewezen voelt (waarschijnlijk naar aanleiding van een actie van je partner) ben je geneigd je troost – of vergelding – bij diezelfde persoon te zoeken.

Nu je pijn zo diep is aangeraakt wil je dat je partner je troost, je geruststelt en alles weer goed maakt. Daarna kun je er dan weer even tegen. En dit is waar je te veel vraagt van je partner…

Je partner kan niet zorgen voor jouw innerlijke kind, dat kun je alleen zelf als je daar de vaardigheden voor hebt ontwikkeld. Het is de verantwoordelijkheid van de volwassene in jou om er te zijn voor je innerlijke kind. Wat je daarbij van je partner mag vragen is dat hij of zij je hiervoor de ruimte geeft.

Tegelijkertijd geldt het ook andersom: het is niet de bedoeling dat jij voor het innerlijke kind van je partner zorgt. Je hebt dan een diep inzicht in de pijn die dit kind ervaart en speelt hierop in door eindeloos begripvol te zijn naar je partner, te pleasen of grensoverschrijdend gedrag goed te praten. Ondertussen staat je eigen innerlijke kind in de kou. Ook van jou wordt dan gevraagd je partner de ruimte te geven om zelf voor zijn innerlijke kind te zorgen.

Dat betekent dus: niet redden, verzorgen of pleasen, maar hem zijn eigen weg laten vinden in de misschien wel verwarrende kluwen aan emoties. Terwijl jij dat doet met je eigen emoties.

Bij het vervullen van je volwassen behoeften en wensen mag je zeker hulp en steun vragen aan je partner. Hierbij blijf jij wel zelf de verantwoordelijke: jij bent degene die signaleert of je iets nodig hebt of iets wilt. En vervolgens ben jij het ook die, indien nodig, de hulp van je partner inroept hierbij. ⁠

Stel dat je behoefte hebt aan een dagje samen de natuur in, een knuffel, een massage of een goed gesprek: je kunt het niet alleen en dus kun je je partner vanuit je volwassen zelf om hulp vragen hierbij. Dat wil zeggen dat je het op zo’n manier vraagt dat de ander ook nee kan zeggen als je verzoek niet uitkomt. Het betekent ook dat je het duidelijk vraagt en niet verlangt van je partner dat hij op basis van een paar hints aanvoelt wat je wil.

Zegt hij ja, dan gaan jullie lekker samen doen waar je zo’n behoefte aan hebt. Het gevolg van deze activiteiten samen is waarschijnlijk ook dat jullie verbondenheid groeit, maar dat is niet het hoofddoel en dat hoeft ook niet meteen te ontstaan. Zegt hij nee, dan voelt dat vast even vervelend, maar voor dat gevoel draag je zelf zorg. En hierna ga je op zoek naar andere manieren om je behoeften en wensen te vervullen.

Je ziet dat er ook hierbij veel ruimte is voor de eigenheid van je partner en dat je steeds zelf de regie voert over de vervulling van je verlangens.

Dat is allemaal leuk en aardig, maar hoe weet je of je te maken hebt met een kindpijn of een volwassen behoefte of verlangen? Het gaat in beide gevallen vaak om het willen ervaren van liefde en verbinding, wat is dan het verschil?

• De intensiteit van de emotie staat niet in verhouding tot het hier en nu. Je wordt na een relatief klein incident overspoeld door verdriet, woede of angst.
• Je identificeert je volledig met deze emotie, net zoals een echt kind dat doet. Er is even niets anders dan de emotie die je voelt.
• Je ervaart de situatie als zwart-wit en je hebt gedachten als: ‘alles is mislukt’, ‘er gaat ook niets goed in mijn leven’, ‘dit gebeurt nou altijd’, ‘ik kom hier nooit meer uit’, ‘iedereen vindt me stom’, ‘niemand houdt van me’.
• Het moet nu! De oplossing voor deze nare gevoelens en gedachten wil je meteen zien. Er is geen ruimte voor reflectie en je hebt geen geduld. Je wilt gewoon dat het onmiddellijk allemaal weer goed is.

• Je bent afgestemd op de subtielere gevoelens en verlangens van de volwassene in jou. Komt er toch een kindpijn naar boven, dan draag je hier zorg voor.
• Je kunt relativeren en de zaken in perspectief plaatsen: een afwijzing van een verzoek zegt niets iets over jou als persoon en er is meer dan alleen de emotie die je daarover ervaart.
• Je brengt nuancering aan: dat deze ene persoon er nu niet is voor jou, betekent niet dat je voor eeuwig alleen zult zijn. Er is meer dan het hier-en-nu, er is ook jouw ervaring van het verleden en er is een toekomst waarin de dingen weer anders kunnen zijn.
• Het mag op zijn tijd. Lukt het vandaag niet om je behoefte of verlangen te vervullen, dan kan dat ook morgen. Geen man overboord, je gaat gewoon nu wat anders doen.

Van je partner verlangen dat hij voor jouw innerlijke kind zorgt en zorgen voor het innerlijke kind van je partner zijn strategieën die je waarschijnlijk inzet om weg te blijven van je eigen pijn. De relatie tussen jullie is er dan niet een tussen jullie respectievelijke volwassen zelf, maar tussen jullie innerlijke kinderen: het ene kind probeert dan voor het andere kind te zorgen.

Zodra je zelf zorg gaat dragen voor de gevoelens van je innerlijke kind en je partner ook die ruimte geeft, maak je de stap naar je volwassen zelf en ben je op je pad van heling.

Het ervaren van liefde, erkenning en waardering is nooit te veel gevraagd, het is alleen te veel gevraagd als je je partner tot leverancier maakt hiervan. Zodra je deze verantwoordelijkheid zelf oppakt zeg je met je acties tegen jezelf en je innerlijke kind: ‘ik hou van jou, je bent het waard om voor te zorgen, ik ben er voor je en ik zie je.’

Zelfliefde is daarmee iets wat je doet. Je doet het door jezelf te behandelen als even waardevol als anderen, door trouw zorg te dragen voor je behoeften en wensen en door te leven in interactie met het leven. Je stopt met manipuleren en laat anderen jou ook niet meer manipuleren. In plaats daarvan richt je je aandacht op jezelf en krijg je steeds meer oog voor wie jij werkelijk bent. ⁠

Actie voor actie bouw je zo je zelfliefde op. Deze liefde ga je uiteindelijk ook voelen en met anderen delen. Zo klinkt de liefde voor jezelf door in je relaties met anderen.